Wat zijn de rechten van de huurder?
Wat mag je als huurder in Vlaanderen verwachten en eisen?
Wanneer een huurovereenkomst wordt afgesloten, gaat een huurder niet alleen verplichtingen aan, maar ook een reeks rechten. Die rechten zijn bedoeld om de huurder te beschermen tegen onredelijke eisen, onveilige woonomstandigheden of misbruik van de verhuurder.
In Vlaanderen zijn deze rechten vastgelegd in het Vlaams Woninghuurdecreet. Dit artikel biedt een helder overzicht van de belangrijkste huurrechten en hoe je die in de praktijk kan doen gelden.
Recht op een veilige, gezonde en conforme woning
Elke huurder heeft recht op een woning die voldoet aan de minimale kwaliteitsvereisten. Dat betekent onder andere:
- De woning moet structureel veilig en stabiel zijn.
- Er mag geen schimmel, vocht of gevaarlijke elektrische installatie aanwezig zijn.
- Er moet voldoende verluchting, verwarming en daglicht zijn.
Indien de woning deze voorwaarden niet respecteert, kan de huurder de verhuurder aanspreken op verbeteringen. In ernstige gevallen kan de gemeente of de woninginspectie worden ingeschakeld voor een conformiteitsonderzoek.
Recht op privacy en exclusief gebruik
Een huurder heeft exclusief gebruiksrecht op het gehuurde goed. Dat betekent dat de verhuurder niet zomaar binnen mag komen, zelfs niet om te controleren of alles in orde is.
De verhuurder moet steeds toestemming vragen en bij voorkeur schriftelijk een afspraak maken om het pand te betreden, behalve in noodgevallen zoals brand of waterlek.
Recht op een correct huurcontract
De huurder heeft recht op een schriftelijke huurovereenkomst met duidelijke afspraken over de huurprijs, waarborg, duur van de huur, kosten en lasten.
Zonder schriftelijk contract is de huurder nog steeds beschermd, maar het wordt dan moeilijker om rechten af te dwingen bij betwistingen. Ook een plaatsbeschrijving is een recht én verplichting voor beide partijen.
Recht op bescherming tegen willekeurige opzeg of huurverhoging
De verhuurder kan het huurcontract niet zomaar eenzijdig beëindigen of de huur verhogen. De wet voorziet strikte voorwaarden en opzegtermijnen.
Bij standaardwoninghuur van 9 jaar gelden bijvoorbeeld volgende rechten:
- De huurder kan op elk moment opzeggen met een opzegtermijn van 3 maanden.
- De verhuurder mag enkel opzeggen onder voorwaarden: voor eigen gebruik, renovatie of bij verkoop.
- Eenzijdige huurverhogingen zijn niet toegelaten, tenzij via indexatie of mits akkoord en motivering.
Recht op terugbetaling van de huurwaarborg
Na afloop van het huurcontract heeft de huurder recht op een terugbetaling van de huurwaarborg, verminderd met eventuele schade die objectief kan worden vastgesteld. Dit gebeurt op basis van de plaatsbeschrijving.
De verhuurder mag de waarborg niet zomaar inhouden zonder bewijs of zonder de huurder de kans te geven om te reageren of te herstellen.
Recht op duidelijke kostenverdeling
Een huurder heeft het recht te weten welke kosten inbegrepen zijn in de huurprijs en welke extra worden aangerekend. Gemeenschappelijke kosten moeten transparant worden afgerekend, met bewijsstukken.
De verhuurder mag niet zomaar bijkomende kosten factureren die niet vooraf afgesproken zijn in het contract.
Ben je huurder en twijfel je of je rechten gerespecteerd worden? Wij helpen je met gratis advies of een controle van je huurovereenkomst. Samen zorgen we voor duidelijkheid én je wettelijke bescherming.