Voorschot of waarborg bij aankoop: wat is het verschil en is het verplicht?

Wat is een voorschot?

Een voorschot is een bedrag dat de koper betaalt bij het ondertekenen van het compromis (de onderhandse verkoopovereenkomst). Dit bedrag ligt meestal tussen de 5% en 10% van de overeengekomen verkoopprijs. Het is geen wettelijke verplichting, maar eerder een gebruikelijke praktijk in België. Het voorschot toont de ernst van je intentie om de woning daadwerkelijk aan te kopen en biedt de verkoper enige zekerheid.

Let wel: het voorschot maakt al integraal deel uit van de totale aankoopprijs. Bij het verlijden van de notariële akte wordt dit bedrag dus verrekend met de resterende koopsom.

Wat is een waarborg?

Een waarborg is in de context van vastgoedverkoop eigenlijk minder gebruikelijk dan bij huurcontracten. Toch hanteren sommige partijen de term als synoniem voor het voorschot. In de strikte juridische betekenis is een waarborg bedoeld als garantie tegen mogelijke schade of tekortkomingen. Bij aankoop van een woning wordt echter meestal enkel een voorschot betaald.

Is een voorschot verplicht?

Neen, een voorschot is niet wettelijk verplicht, maar verkopers zullen het vaak wel verwachten. In uitzonderlijke situaties – bijvoorbeeld bij zeer snelle verkoop, of wanneer de koper geen voorschot kan voorschieten – kan men schriftelijk overeenkomen om het voorschot uit te stellen of niet te voorzien.

Let op: als koper ben je wél gebonden aan het compromis zodra het ondertekend is. Zelfs zonder voorschot is het dus geen vrijblijvende overeenkomst.

Wat als je afziet van de aankoop?

Indien de ontbindende of opschortende voorwaarden in het compromis niet van toepassing zijn, en je beslist eenzijdig om de aankoop niet te laten doorgaan, kan de verkoper een schadevergoeding eisen tot het bedrag van het voorziene voorschot – ook als dit nog niet werd betaald.

Sta je op het punt een woning te kopen, maar zit je nog met vragen over het compromis, voorschot of je rechten als koper? Ons vastgoedkantoor begeleidt je met helder advies én een stevige juridische basis. Contacteer ons vrijblijvend voor een aankoopbegeleiding of adviesgesprek!